Coptr-directeur Philipp Kominek in een interview met Marco Hortz
Hoe wordt de operationele veiligheid verhoogd met behulp van het onweerswaarschuwingssysteem?
"Het waarschuwingssysteem waarschuwt het zwembadpersoneel en de badgasten voor levensbedreigende gevaren zoals bliksem of onweer. Hij werkt ononderbroken, zonder onderbreking, met gebruikmaking van de nieuwste technologie en volgens de erkende regels van de techniek. Vooral op warme en vochtige dagen met soms wel 30 onweersbuien, wanneer het ook erg druk is in de zwembaden, kan het zwembadpersoneel zich beter concentreren op zijn kerntaak, toezicht houden op het water, en hoeft het niet tegelijkertijd de weerssituatie in de gaten te houden. Veiligheid en routine door altijd constante, geregelde processen door volautomatische werking en individuele systeemconfiguratie, in plaats van subjectieve beslissingen en coördinatie binnen het zwembadpersoneel. Analoog aan het chloorgasalarm sluit het onweerswaarschuwingssysteem ook de menselijke factor uit van de meting en het alarm vóór het gevaar. Het onweerswaarschuwingssysteem geeft ook het "alles veilig"-signaal. Alle bliksem- en stormmeetgegevens, de systeemfuncties en de automatische instructies voor actie worden tot op de seconde nauwkeurig gedocumenteerd, als bewijs van de gebeurtenissen."
Wat zijn de vereisten volgens "DIN EN IEC 62793 Bliksembeveiligingswaarschuwingssystemen tegen onweer"?
"DIN EN IEC 62793 definieert een onweerswaarschuwingssysteem als volgt: Een systeem bestaande uit onweersdetectoren die de bliksem kunnen meten aan de hand van de elektromagnetische puls en zo de bliksemactiviteit in de gevarenzone kunnen volgen. Bovendien beschikt het systeem over instrumenten om de verzamelde gegevens te verwerken en een voor de mens waarneembaar alarm (waarschuwing) af te geven met betrekking tot bliksemgerelateerde gebeurtenissen of omstandigheden in een afgebakend omringingsgebied. Daartoe zijn 2 bewakingsradiussen met een waarschuwingsgebied en een alarmgebied vereist. De grootte en de vorm van het controlegebied moeten worden aangepast aan de behoeften van de gebruiker. In dit verband moet een duidelijke procedure en een duidelijk protocol voor de transmissie van alarmsignalen worden vastgesteld om ervoor te zorgen dat de alarminformatie door de eindgebruiker goed wordt ontvangen.
DIN EN IEC 62793 identificeert typische gevaarlijke situaties waarin een onweerswaarschuwingssysteem de bescherming van mensen verbetert. Met name grote open ruimten en mensen die zich bezighouden met activiteiten als sport, watersport en vrijetijdsbesteding worden hier genoemd. Bovendien concludeert DIN EN IEC 62793: Als de veiligheid van mensen door blikseminslag in gevaar kan worden gebracht, moet daarom een waarschuwingssysteem voor onweer worden gebruikt. Er zijn bedrijven die hiervoor een alarmsysteem (b.v. sirenes) met volautomatische functie gebruiken."
Hoe werkt het onweerswaarschuwingssysteem in de praktijk?
"Het onweerswaarschuwingssysteem werkt als volgt: Het onweerswaarschuwingssysteem ontvangt in real time gegevens over de daadwerkelijk gemeten bliksem in de omgeving van het bad, tot op enkele meters nauwkeurig. De bron van de gemeten gegevens is het Europa-brede bliksemdetectiesysteem van de firma SIEMENS. Vooraf worden, op basis van wetenschappelijke ervaring en aanbevelingen, voor het bad twee controlegebieden van variabele vorm en grootte vastgesteld. Een buitengebied als waarschuwingsgebied en een binnengebied als alarmgebied. Als er bliksem wordt gemeten op grotere afstand in het waarschuwingsgebied, is er een automatische waarschuwing vooraf via een kleurendisplay (geel) op de smartphone en, indien gewenst, een aparte monitor in het kantoor van de zwembadverzorger. Indien bliksem wordt gemeten op een afstand die van belang is voor de veiligheid van de baders (alarmzone), wordt automatisch een sirenesignaal gegeven om de zwemoperaties te onderbreken. Het bad moet worden geëvacueerd, alle personen moeten onmiddellijk naar tegen bliksem beschermde gebouwen/auto's gaan. Het zwembadpersoneel en de badgasten kunnen via internet op hun smartphone de actuele onweersstatus (rood) en tekstuele instructies voor actie aflezen en via een countdown van 20 minuten zien hoe lang het nog duurt voor het zwembad weer open is. Het aftellen springt terug naar 20 als er nog meer bliksem wordt gemeten in het alarmgebied. Nadat het onweer voorbij is en de veiligheidsbuffer van 20 minuten is verstreken, worden de baden ook automatisch weer geopend (groen) via een sirenesignaal. De bestaande ELA van het openluchtbad kan worden geïntegreerd en voorgedefinieerd, mondelinge instructies voor actie worden automatisch verspreid. Als in het buitenbad ook een weerstation wordt geïnstalleerd, kunnen naast de blikseminslag ook automatisch waarschuwingen voor onweer worden gegeven.
Welke zwembaden zijn geschikt voor installatie?
"In alle baden/sauna's die een buitenruimte hebben."
Wat zijn de gevaren van een onweersbui in een buitenzwembad?
Letsel en overlijden als gevolg van directe of indirecte blikseminslag.
rondvliegende onderdelen (takken, houtsplinters, zonneschermen, zonnebanken, bekleding van gebouwen, enz.) als gevolg van de blikseminslag en de bijkomende harde wind
Paniekerig gedrag bij baders
Brandgevaar door mogelijke ontsteking van ontvlambare stoffen
Het badpersoneel kan zichzelf in gevaar brengen om baders die in de open ruimten blijven, te evacueren. Dit gebeurde bijvoorbeeld in het geval van Keidel-Therme in mei 2018, zie..: https://www.badische-zeitung.de/zwei-menschen-wurden-im-eugen-keidel-bad-vom-blitz-getroffen--153134649.html
In welke gebieden, met uitzondering van openbare zwembaden, wordt het systeem nog gebruikt?
Sportfaciliteiten, centra voor beroepsvoetbal/jonge talenten, Bundesliga-stadions, recreatieparken, golfbanen, regattabanen, paardenrenbanen, evenementenlocaties, industrieterreinen.
Kunt u ons wat meer informatie geven over de juridische achtergrond?
"De grondslag voor aanspraken op schadevergoeding wegens blikseminslag zijn met name de zogenaamde verkeersveiligheidsverplichtingen overeenkomstig § 823 lid 1 BGB, of, in het geval van openbare zwembaden, § 839 BGB juncto artikel 34 GG. Volgens de rechtspraak heeft de exploitant van een sportaccommodatie, bijvoorbeeld een zwembad, de fundamentele plicht om gevaren te voorkomen die samenhangen met het gebruik waarvoor de sportaccommodatie bestemd is (BGH in VersR 1980, blz. 67). De exploitant kan ook een beroep doen op andere personen om de taken te vervullen, in het geval van zwembaden meestal de zwembadverzorger. Voor kinderen gelden bijzonder hoge verplichtingen wegens hun onervarenheid en onvoorzichtigheid. Tot de gebruikelijke gevaren in zwembaden behoort ook het gevaar van een blikseminslag. Zo heeft de Deutsche Gesellschaft für das Badewesen e. V. (Duitse vereniging van zwembaden) samen met de VDE Ausschuss für Blitzschutz und Blitzforschung (VDE-commissie voor bliksembeveiliging en bliksemonderzoek) de DGfdB-richtlijn R 94.06 opgesteld over de gevaren van blikseminslag. Bovendien zijn er andere normen die in het algemeen de bescherming van gasten en personeel tegen weersrisico's voorschrijven, b.v. § 23 voorschrift 1 van het ongevallenverzekeringsreglement (DGUV), §§ 3, 4 van de wet op de arbeidsbescherming (Arbeitsschutzgesetz) of in de respectieve bouwverordeningen van de deelstaten.
De omvang van de vereiste verkeersveiligheidsverplichtingen hangt af van de respectieve stand van de techniek, want wat vereist is, is wat technisch mogelijk en redelijk is. De rechtspraak baseert zich ook op bestaande DIN-normen of DGUV-voorschriften voor verkeersveiligheidsverplichtingen, maar beschouwt de naleving daarvan slechts als een minimumnorm, wat niet noodzakelijk betekent dat ook aan alle verkeersveiligheidsverplichtingen is voldaan (BGH in NJW 2004, blz. 1449)".
Hartelijk dank voor het sympathieke interview en het verdere succes bij het veiliger maken van onze buitenzwembaden.
Bron:
Das Schwimmbad und sein Personal | Uitgifte 07/2021